Spurning

Hvað merkir orðið Evrópa?

Spyrjandi

Ritstjórn

Svar

Evrópa er grískt orð sem merkir breiða ásjónu eða andlit en hugtakið á rætur í grískri orðræðu á fornöld. Elsta dæmið um notkun þess sem sérnafns mun vera á læk sem var við véfréttina í Dodona í Epírus, en finna má örnefni skyld því víða á meginlandi Grikklands.1 Ætla má að upphaflega hafi Evrópa verið gyðja í trúarbrögðum Pelasga, það er þeirra sem byggðu Grikkland á undan Akkeum, og ýmsar vísbendingar eru til sem tengja þessa gyðju við helgidýrkun í Dodona. Þar var einnig til karlkyns goðið Euryope sem rann að lokum saman við Seif.2 Í elstu heimildum merkir hugtakið meginland Grikklands gagnstætt eyjunum á Eyjahafi.3


Evrópa er grískt orð sem merkir breiða ásjónu eða andlit. Á myndinni sést Seifur á fornu grísku leirkeri..

Tilvísanir:

1 Hesiod, Theogony, útg. Martin L. West, Oxford: Clarendon Press, 1966, bls. 266-267. Sjá einnig Peter H. Gommers, Europe. What´s in a Name?, Leuven: Leuven University Press, 2001, bls. 52, sem bendir á að „Europa was a quite popular name in ancient Greece“.

2 Peter H. Gommers, Europe. What´s in a Name? , bls. 37-57. Dodona var helgistaður „hinna ágætu Pelasga“ sem svo eru nefndir í Ilíonskviðu (sjá Fyrsta og ønnur [-tuttugasta og fjórda] bók af Homeri Odyssea, þýð. Sveinbjörn Egilsson, Bessastaðir: Bessastaðaskóli, 1829, bls. 46), en deilt er um hvort þeir voru forverar Grikkja eða hvort þeir töluðu tungumál utan hinnar indó-evrópsku málafjölskyldu. Sjá meðal annars Gilbert Murray, The Rise of the Greek Epic, New York: Oxford University Press, 1960, bls. 43; Erich S. Gruen, Rethinking the Other in Antiquity, Princeton: Princeton University Press, 2010, bls. 236-242.

3 Sjá Denys Hay, Europe: The Emergence of an Idea, Edinborg: Edinburgh University Press, 1968 [1957], bls. 2.

Mynd:


Þetta svar er fengið úr greininni „Hugmyndin um Evrópu fyrir 1800“, Ritið 3/2011, bls. 9-23 og birt með góðfúslegu leyfi höfundar.

Um þessa spurningu

Dagsetning

Útgáfudagur18.10.2013

Tilvísun

Sverrir Jakobsson. „Hvað merkir orðið Evrópa?“. Evrópuvefurinn 18.10.2013. http://evropuvefur.is/svar.php?id=66091. (Skoðað 21.11.2024).

Höfundur

Sverrir Jakobssonprófessor í miðaldasögu við HÍ

Við þetta svar er engin athugasemd Fela