Svar

Orðið sambandsborgari (e. citizen of the Union) er notað um ríkisborgara aðildarríkja Evrópusambandsins. Sambandsborgararéttur kemur til viðbótar við ríkisborgararétt í aðildarríki; einstaklingar sem hafa ríkisfang í aðildarríki ESB eru því einnig sambandsborgarar.

Samkvæmt 2. mgr. 20 gr. sáttmálans um starfshætti ESB, veitir sambandsborgararétturinn borgurum Evrópusambandsins meðal annars:

• Frelsi til að ferðast og dvelja á yfirráðasvæði aðildarríkja Evrópusambandsins.
• Atkvæðisrétt og rétt til að bjóða sig fram í Evrópuþings- og sveitarstjórnarkosningum í því aðildarríki ESB sem þeir eru búsettir, með sömu skilyrðum og eiga við um ríkisborgara þess ríkis.
• Rétt til að njóta, á yfirráðasvæði þriðja lands þar sem aðildarríki ríkisborgara er án fyrirsvars, verndar sendiráða og ræðisskrifstofa hvaða aðildarríkis ESB sem er, með sömu skilyrðum og eiga við um ríkisborgara þess ríkis.
• Rétt til að leggja beiðni fyrir Evrópuþingið og senda erindi til umboðsmanns Evrópusambandsins, sem og til stofnana og ráðgjafarnefnda sambandsins, á hvaða tungumáli sáttmálans sem er og fá svar á sama tungumáli.

Sambandsborgararéttur er ekki hluti af samningnum um Evrópska efnahagssvæðið (EES); ríkisborgarar EFTA/EES-ríkjanna njóta því ekki þeirra réttinda sem felast í því að vera sambandsborgari. Réttarstaða ESB-borgara annars vegar og EFTA/EES-borgara hins vegar hefur þó verið samræmd þegar reglur um jafna meðferð einstaklinga tengjast réttinum til frjálsrar farar, þar sem sá réttur fellur undir fjórfrelsið sem er hluti af EES-samningnum.