Svar

Evrópuvefurinn hefur fjallað þónokkuð um tilgang og virkni samningsins um Evrópska efnahagssvæðið eða EES-samninginn svokallaða. Þeir þættir sem helst hafa verið teknir til umfjöllunar varða þróun, eðli og virkni samningsins, innleiðingu tilskipana ESB, skilyrði aðildarríkja fyrir þátttöku í samstarfi sem fylgir samningnum, reglur um kaup á aflandskrónum, vinnuréttindi, skólagjöld, reglur um innihaldslýsingar á efnum og um atvinnumöguleika borgara innan EES-svæðisins, svo eitthvað sé nefnt. Við bendum lesendum sérstaklega á svörin við þessum spurningum:

• Af hverju þurfa Íslendingar að fara eftir reglum sem Evrópusambandið setur, þó svo að Ísland sé ekki í ESB?
• Hvert er eðli EES-samningsins?
• Hvað er undanskilið í EES-samningnum?
• Hvað er tveggja stoða kerfi EES-samningsins?
• Hvað er átt við með bókunum og viðaukum í sambandi við EES-samninginn?
• Hver er munurinn á ESB og EES?
• Hver er munurinn á EFTA, EES og Schengen-samkomulaginu?
• Hversu mikið af regluverki ESB hefur verið innleitt í EES-landinu Íslandi í samanburði við ESB-landið Svíþjóð?
• Samrýmast útboðsskilmálar Seðlabanka Íslands um kaup erlendra aðila á aflandskrónum ákvæðum EES-samningsins um frjálst flæði fjármagns og/eða reglum EES-réttar um jafnræði?
• Er það ekki brot á reglu EES-samningsins um frjálsa fjármagnsflutninga að neita erlendum aðilum (líka Íslendingum búsettum erlendis) að kaupa hlutabréf í TM hjá Landsbankanum?
• Geta háskólar í Skotlandi krafið Íslendinga um hærri skólagjöld af því að Ísland er ekki í Evrópusambandinu heldur aðeins aðili að EES-samningnum?
• Samræmist það evrópskum lögum að veita bara finnskum stúdentum afslátt á lestarmiðum í Finnlandi en ekki stúdentum frá öðrum ESB-löndum?
• Standast heilsuræktarstöðvar sem einungis eru ætlaðar öðru kyninu lög og reglur Evrópusambandsins um jafnrétti kynjanna?
• Hvað táknar CE-merking á vörum, er það sérstakur evrópskur gæðastimpill?
• Þarf að vera nákvæm innihaldslýsing á efnum í vefnaðarvöru sem seld er á EES-svæðinu? Ef já, hversu nákvæm þarf hún að vera?
• Hverjir eru möguleikar lögmanns, sem er menntaður á Íslandi, á að vinna innan Evrópska efnahagssvæðisins? Breytist það við inngöngu í ESB?
• Er Lettland aðili að Evrópska efnahagssvæðinu?
• Hvernig innleiðir Ísland tilskipanir og annað frá ESB?
• Stendur til að fleiri ríki fái aðild að EES-samningnum?
• Hvað mundi tapast og hvað ávinnast með því að segja upp EES-samningnum?
• Getur fríverslunarsamningur milli Íslands og ESB komið í stað EES-samningsins?

Hér er vissulega ekki um að ræða tæmandi úttekt á þeim þáttum sem varða EES-samninginn heldur einungis lista yfir þau svör sem birt hafa verið á Evrópuvefnum til þessa. Svörin veita hins vegar ágætt yfirlit yfir þann víða vettvang málefna sem EES-samningurinn tekur til.